top of page

มือเท้าปาก กับผื่นคันธรรมดา ต่างกันอย่างไร ? ดูให้รู้ เช็คให้ชัวร์ !!

ในช่วงที่อากาศเปลี่ยนแปลง หรือในช่วงฤดูฝน พ่อแม่หลายคนอาจต้องปวดหัวกับผื่นหรือแผลที่ขึ้นตามตัวของลูก โดยเฉพาะเมื่อพบว่ามีตุ่มน้ำใสขึ้นที่มือ เท้า หรือแม้กระทั่งในปาก หลายคนอาจคิดว่าเป็นแค่ผื่นธรรมดา แต่บางครั้งมันอาจไม่ใช่อย่างที่คิด เพราะสิ่งที่ลูกเป็นอาจคือ “ โรค มือเท้าปาก ” ซึ่งมีความรุนแรงและติดต่อได้ง่ายกว่าผื่นคันทั่วไป


มือเท้าปาก VS ผื่นคันธรรมดา

บทความนี้จะพาทุกคนมาแยกความแตกต่างระหว่าง “ โรคมือเท้าปาก ” กับ “ ผื่นคันธรรมดา ” ว่ามีความแตกต่างกันอย่างไร สังเกตอาการแบบไหนถึงควรรีบพาลูกไปหาหมอ พร้อมแนะนำวิธีดูแลลูกเมื่อติดโรค และการป้องกันไม่ให้โรคนี้กลับมาอีกครั้ง



มือเท้าปาก คือ

โรคมือเท้าปาก (Hand, Foot and Mouth Disease) คือ โรคติดต่อที่เกิดจากเชื้อไวรัสในกลุ่ม Enterovirus โดยเชื้อที่พบบ่อยที่สุดคือ Coxsackievirus A16 และ Enterovirus 71 (EV71) มักเกิดในเด็กอายุระหว่าง 6 เดือน ถึง 5 ปี แต่ก็สามารถพบได้ในเด็กโตและผู้ใหญ่

โรคมือ เท้า ปาก สามารถติดต่อกันได้ โดยการแพร่กระจ่ายผ่านสิ่งเหล่านี้ :

  • น้ำลาย น้ำมูก และเสมหะ จากการไอหรือจาม

  • ของใช้ร่วมกัน เช่น แก้วน้ำ ช้อน ของเล่น

  • อุจจาระ จากการเปลี่ยนผ้าอ้อมแล้วล้างมือไม่สะอาด

  • ตุ่มน้ำจากผิวหนัง ที่แตกออก

เชื้อสามารถอยู่ในร่างกายของผู้ป่วยได้นาน แม้หายแล้ว ก็ยังมีเชื้อปนอยู่ในอุจจาระได้อีกหลายสัปดาห์ ดังนั้นหากมีเด็กป่วยในโรงเรียนหรือสถานรับเลี้ยง ควรแยกออกจากคนอื่นๆ เพราะเสี่ยงที่จะติดเชื้อได้ง่าย



อาการ มือเท้าปาก

ลักษณะอาการของโรคนี้คือ

  • ไข้ : อาจมีไข้ขึ้นสูงอย่างรวดเร็ว ก่อนผื่นจะปรากฏ 1-2 วัน

  • แผลในปาก : มักอยู่ที่กระพุ้งแก้ม ลิ้น เพดานปาก ทำให้เจ็บเวลากิน เจ็บจนเด็กไม่ยอมกินข้าว หรืองอแงเวลาทาน

  • ผื่นหรือตุ่มน้ำใส: พบบริเวณฝ่ามือ ฝ่าเท้า รอบก้น หรือหัวเข่า ไม่คัน แต่นูนแดง เจ็บเวลาโดน

  • น้ำลายไหล : เด็กอาจน้ำลายไหลมากเพราะเจ็บแผลในปาก

  • เบื่ออาหาร และอ่อนเพลียร่วมด้วย

บางรายอาจมีอาการรุนแรง เช่น แขนขาอ่อนแรง ซึม ชัก หรือระบบประสาทอักเสบ ซึ่งต้องรีบรักษาโดยด่วน



ภาวะแทรกซ้อนของโรคมือเท้าปาก

แม้ว่าโดยทั่วไปโรคมือเท้าปากจะหายได้เองภายใน 1 สัปดาห์ แต่หากเป็นสายพันธุ์ที่รุนแรง เช่น Enterovirus 71 (EV71) อาจเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น:

  • เยื่อหุ้มสมองอักเสบ

  • กล้ามเนื้อหัวใจอักเสบ

  • อัมพาตเฉียบพลัน

  • เสียชีวิต (หากรักษาไม่ทัน)

ดังนั้นการเฝ้าระวังอาการและเข้ารับการรักษาอย่างทันท่วงทีจึงสำคัญมาก


ภาวะแทรกซ้อน มือเท้าปาก

อาการบ่งชี้เมื่อลูกเป็นมือเท้าปากและควรพาลูกไปหาหมอ

หากลูกมีอาการดังต่อไปนี้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที :

  • ไข้สูงเกิน 2 วัน

  • ดื่มน้ำน้อยหรือไม่กินอาหารเลย

  • ซึม งอแงผิดปกติ อ่อนแรง หรือชัก

  • อาเจียนบ่อย

  • ผื่นลามไวผิดปกติ หรือกลายเป็นตุ่มหนอง

  • หายใจหอบ หายใจเร็ว



วิธีดูแลลูกน้อยและการรักษาเมื่อเป็นโรค มือเท้าปาก

ยังไม่มียาฆ่าเชื้อไวรัสโดยตรง การรักษาจะเป็นแบบประคับประคอง ได้แก่

  • ลดไข้ ด้วยยาพาราเซตามอล

  • บ้วนปากหรือทาเจลลดเจ็บปาก

  • ดื่มน้ำมาก ๆ เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำ

  • พักผ่อนให้เพียงพอ

  • งดอาหารเผ็ด เค็ม กรอบ ที่อาจระคายแผลในปาก

วิธีดูแล ป้องกัน โรคมือเท้าปาก
  • แยกเด็กป่วยออกจากเด็กอื่นๆ อย่างน้อย 7-10 วัน

  • ทำความสะอาดของเล่น พื้นผิว ของใช้ส่วนตัวเป็นประจำ

  • หมั่นล้างมือด้วยสบู่ โดยเฉพาะก่อน-หลังเปลี่ยนผ้าอ้อม หรือให้อาหาร

  • ใช้ภาชนะเฉพาะตัว เช่น แก้วน้ำ ช้อน

  • ให้ดื่มน้ำอุณหภูมิห้อง หลีกเลี่ยงน้ำเย็นจัดหรือน้ำร้อน

  • ดูแลให้ลูกนอนพัก งดกิจกรรมหนัก


ปัจจุบันในประเทศไทยมีวัคซีนป้องกันมือเท้าปาก คือ  Enterovirus Type 71 Vaccine หรือ EntroVac เป็นวัคซีนเชื้อตาย แนะนำสำหรับเด็กอายุ 6 เดือน ถึง 5 ปี 11 เดือน ซึ่งต้องได้รับทั้งหมด 2 เข็ม โดยฉีดห่างกัน 1 เดือน แนะนำให้คุณพ่อคุณแม่พาลูกน้อยที่ถึงวัยฉีดวัคซีนป้องกันไว้ เพื่อลดความเสี่ยงอันตรายร้ายแรง


แล้วผื่นคันธรรมดาในเด็ก คืออะไร

ผื่นคันในเด็กเป็นอาการที่พบได้บ่อยและเกิดจากหลายสาเหตุ เช่น


ผื่นคัน
  • ผดร้อน (Heat rash) : เกิดจากเหงื่ออุดตันในรูขุมขน ผื่นจะเป็นตุ่มแดงเล็กๆ คัน

  • ผื่นภูมิแพ้ผิวหนัง (Atopic dermatitis) : ผิวแห้ง คัน มีสะเก็ด

  • ผื่นผ้าอ้อม : ผิวบริเวณก้นแดง เป็นแผลจากการระคายเคือง

  • แพ้อาหาร หรือสารเคมี : มีผื่นลมพิษหรือผื่นแดงทันทีหลังสัมผัสหรือกินอาหารบางชนิด

  • แมลงกัดต่อย : ผื่นแดง คัน หรือเป็นตุ่มนูนบริเวณที่ถูกกัด

อาการที่สังเกตได้คือ ไม่มีไข้ อาจเป็นผื่นแดง ผื่นนูน ผื่นแห้ง หรือมีสะเก็ด และมักมีอาการคันร่วมด้วย พบบริเวณต่างๆ ทั่วตัว เช่น หลัง แขน ขา ลำตัว ก้น และส่วนใหญ่ไม่ติดต่อกัน ซึ่งวิธีการรักษาแต่ละผื่นนั้นก็จะแตกต่างกันไปตามลักษณะของผื่นนั้นๆ


ตารางเปรียบเทียบ มือเท้าปาก VS ผื่นคันทั่วไป

มือเท้าปาก VS ผื่นคันทั่วไป


อาการผื่นหรือแผลในเด็กเล็กแม้จะดูไม่อันตราย แต่หากมีไข้ร่วมด้วย หรือมีแผลในปาก อย่าชะล่าใจเด็ดขาด โรคมือเท้าปากอาจรุนแรงได้ถ้าไม่ดูแลอย่างถูกวิธี และยังสามารถแพร่เชื้อให้เด็กคนอื่นได้อีกด้วย การแยกผู้ป่วย พาลูกหาหมอ และใส่ใจความสะอาด เป็นหัวใจสำคัญที่จะช่วยให้ลูกน้อยหายไว และป้องกันการระบาดได้อย่างมีประสิทธิภาพ




“เพราะเรื่องของลูก ไม่ใช่อะไรก็ได้”

ปรึกษาปัญหาผิวลูก หรือ สั่งซื้อผลิตภัณฑ์

คลิก Inbox : http://m.me/regagarth

Line : @regagar ( https://lin.ee/LLGNbL8





Comments


bottom of page