โควิด สายพันธุ์ใหม่ XEC กับคนท้อง อันตรายมากน้อยแค่ไหน ? คุณแม่ต้องรู้!!

ในช่วงที่ผ่านมา “ โควิด ” ได้มีการกลายพันธุ์อยู่เรื่อย ๆ ซึ่งสายพันธุ์ล่าสุดที่ถูกพูดถึงมากขึ้นในตอนนี้เลยก็คือ โควิดสายพันธุ์ XEC หลายคนอาจสงสัยว่า สายพันธุ์นี้ต่างจากเดิมอย่างไร และโดยเฉพาะคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ ควรรับมือกับสถานการณ์นี้อย่างไร วันนี้เราจะพาคุณแม่มาทำความเข้าใจกันแบบง่าย ๆ ค่ะ

โควิด สายพันธุ์ XEC คือ

สายพันธุ์ XEC เป็นหนึ่งในสายพันธุ์ลูกผสม (recombinant variant) ของไวรัสโอมิครอนซึ่งเกิดจากการรวมกันของสายพันธุ์ที่แพร่ระบาดก่อนหน้านี้ โดยอาจมีคุณสมบัติแตกต่างจากสายพันธุ์เดิมในเรื่องของความสามารถในการแพร่กระจาย ซึ่งโควิด XEC สามารถแพร่กระจายได้รวดเร็วขึ้นกว่าโอมิครอนเดิม 84–110% และยังสามารถหลบเลี่ยงภูมิคุ้มกัน และอาจทำให้ผู้ป่วยบางรายมีอาการรุนแรงมากยิ่งขึ้นได้ด้วย

กลุ่มเสี่ยงหลักของโควิดสายพันธุ์ XEC ที่ควรเฝ้าระวัง  ได้แก่

1. ผู้สูงอายุ (อายุ 60 ปีขึ้นไป) : มีภูมิคุ้มกันต่ำตามธรรมชาติ เสี่ยงต่อภาวะแทรกซ้อน เช่น ปอดอักเสบ หรือระบบหายใจล้มเหลว ทำให้เสี่ยงเสียชีวิตได้

2. ผู้ที่มีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน, ความดันโลหิตสูง, โรคปอดเรื้อรัง, โรคไต, โรคหัวใจ โรคเหล่านี้ทำให้ร่างกายตอบสนองต่อเชื้อไวรัสได้ช้าหรือไม่เต็มที่

3. ผู้ที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วยมะเร็ง, ผู้รับการปลูกถ่ายอวัยวะ, ผู้ติดเชื้อ HIV ที่ควบคุมไม่ได้ เป็นต้น เพราะไม่สามารถสร้างภูมิคุ้มกันได้เพียงพอแม้ได้รับวัคซีนแล้วก็ตาม

4. หญิงตั้งครรภ์ : เนื่องจากระบบภูมิคุ้มกันมีการเปลี่ยนแปลง มีความเสี่ยงต่อการเกิดภาวะแทรกซ้อนทั้งต่อแม่และทารกในครรภ์ได้

5. เด็กเล็ก (อายุต่ำกว่า 5 ปี) : โดยเฉพาะเด็กที่ยังไม่ได้รับวัคซีน หรือมีโรคประจำตัว เนื่องด้วยระบบภูมิคุ้มกันยังพัฒนาไม่เต็มที่

6. ผู้ที่ยังไม่ได้รับวัคซีน หรือได้รับวัคซีนไม่ครบตามเกณฑ์ :  มีโอกาสติดเชื้อและเกิดอาการรุนแรงมากกว่าผู้ที่ได้รับวัคซีนครบและกระตุ้นแล้ว

คนท้องติดโควิดสายพันธุ์ XEC อันตรายมากน้อยแค่ไหน

สำหรับคนทั่วไป โควิดสายพันธุ์ XEC อาจไม่ได้รุนแรงมากนักในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันดีหรือเคยฉีดวัคซีนครบแล้ว แต่ในกลุ่มคุณแม่ตั้งครรภ์ ร่างกายจะมีภูมิคุ้มกันที่ลดลงตามธรรมชาติ ทำให้มีความเสี่ยงมากกว่าคนทั่วไป

ความเสี่ยงเมื่อคุณแม่ตั้งครรภ์ติดโควิด

• อาการโควิดอาจรุนแรงกว่าคนทั่วไป

• เสี่ยงปอดอักเสบรุนแรง

• เสี่ยงภาวะหายใจลำบาก

• เสี่ยงครรภ์เป็นพิษ คลอดก่อนกำหนด

• ทารกในครรภ์อาจได้รับผลกระทบ เช่น น้ำหนักแรกเกิดต่ำ หรือรกลอกตัวก่อนกำหนด

ผลกระทบต่อทารกในครรภ์ หากแม่ติดโควิดสายพันธุ์ XEC

1. เสี่ยงคลอดก่อนกำหนด : การติดเชื้อโควิดในช่วงไตรมาส 3 อาจกระตุ้นให้มดลูกบีบตัวเร็วขึ้น เพิ่มความเสี่ยงคลอดก่อน 37 สัปดาห์ ซึ่งอาจส่งผลต่อพัฒนาการทางปอด สมอง และภูมิคุ้มกันของทารกได้

2. เสี่ยงน้ำคร่ำน้อย หรือรกทำงานผิดปกติ : เชื้อไวรัสอาจส่งผลทางอ้อมต่อระบบไหลเวียนของเลือดในรก ทำให้ส่งออกซิเจนและสารอาหารไปยังทารกในครรภ์ได้น้อยลง

3. เสี่ยงภาวะทารกเจริญเติบโตช้าในครรภ์ (IUGR) : หากแม่มีอาการรุนแรงหรือขาดออกซิเจน ร่างกายจะชะลอการเจริญเติบโตของทารกได้

4. เสี่ยงติดเชื้อหลังคลอด (แม้ไม่ติดเชื้อตั้งแต่ในครรภ์) : ทารกอาจไม่ได้ติดเชื้อจากรกโดยตรง แต่มีโอกาสที่จะติดภายหลัง จากแม่หรือผู้ดูแลหลังคลอด จึงจำเป็นต้องแยกแม่กับลูกน้อยชั่วคราวในบางกรณี ขึ้นอยู่กับระดับความเสี่ยงในขณะนั้น

อาการที่ควรเฝ้าระวัง หากคุณแม่สงสัยว่าติดโควิด

• ไข้สูง หนาวสั่น

• ไอแห้ง เจ็บคอ

• คัดจมูก น้ำมูกไหล

• หายใจเหนื่อยง่าย

• ปวดเมื่อยตัว อ่อนเพลียมากกว่าปกติ

• สูญเสียการรับกลิ่นหรือรส

• อาจมีอาการถ่ายเหลว ท้องเสีย ในบางราย

ถ้ามีอาการเหล่านี้ ควร ตรวจ ATK และรีบปรึกษาแพทย์หรือคลินิกฝากครรภ์ทันที

การดูแลตัวเองของคุณแม่ตั้งครรภ์เมื่อติดโควิด XEC

• รีบแจ้งแพทย์ประจำตัวหรือโรงพยาบาลที่ฝากครรภ์ เพื่อประเมินสุขภาพแม่และลูก

• พักผ่อนให้เพียงพอ ดื่มน้ำเยอะ ๆ และทานอาหารที่มีประโยชน์

• อย่าใช้ยาเองเด็ดขาด ทุกการใช้ยาควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์

• แจ้งแพทย์ทันทีหากมีอาการผิดปกติ เช่น ปวดท้อง เจ็บครรภ์ หรือลูกดิ้นน้อยลง

วิธีป้องกันโควิด XEC สำหรับคุณแม่ท้อง

• ฉีดวัคซีนโควิดตามคำแนะนำของแพทย์ : จากคำแนะนำขององค์การอนามัยโลก (WHO) และแพทย์ผู้เชี่ยวชาญหลายแห่ง วัคซีนโควิดสำหรับคนท้องปลอดภัย และยังช่วยลดความรุนแรงของโรคได้อย่างมีประสิทธิภาพ แนะนำเฉีดช่วงไตรมาส 2 ของการตั้งครรภ์ขึ้นไป หากฉีดครบแล้ว ยังสามารถรับ “เข็มกระตุ้น (booster)” ได้ตามคำแนะนำของแพทย์

• ใส่หน้ากากอนามัยทุกครั้งเมื่อออกนอกบ้าน- ล้างมือบ่อย ๆ ด้วยสบู่หรือแอลกอฮอล์เจล

• หลีกเลี่ยงสถานที่แออัดหรือระบบระบายอากาศไม่ดี

• เลี่ยงการสัมผัสคนที่มีอาการป่วย

• งดการเดินทางที่ไม่จำเป็น

• พบแพทย์ทันทีหากมีอาการต้องสงสัย โดยเฉพาะหากมีโรคประจำตัวร่วมด้วย เช่น เบาหวาน ความดัน

แม้ข้อมูลของโควิดสายพันธุ์ XEC จะยังไม่สมบูรณ์ แต่จากประสบการณ์ที่ผ่านมา คุณแม่ตั้งครรภ์ยังคงเป็นกลุ่มที่ต้องระวังเป็นพิเศษ การดูแลตัวเองอย่างใกล้ชิด ฉีดวัคซีน และอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์ จะช่วยให้คุณแม่และลูกน้อยปลอดภัยจากโควิดได้อย่างแน่นอน