ตั้งครรภ์แฝด คือครรภ์ความเสี่ยงสูง จริงหรือไม่ ??

การ “ ตั้งครรภ์แฝด ” เป็นอีกหนึ่งช่วงเวลาที่น่าตื่นเต้นของว่าที่คุณพ่อคุณแม่และอยากให้เกิดขึ้น แต่มักจะเกิดคำถามตามมาด้วยเสมอว่า การตั้งครรภ์ฝาแฝดนั้น จะทำให้เกิดความเสี่ยงหรือไม่ และมีความเสี่ยงมากน้อยแค่ไหน รวมไปถึงจะเสี่ยงอะไรบ้าง วันนี้เรามาหาคำตอบไปด้วยกันค่ะ

ตั้งครรภ์แฝด คือ

การตั้งครรภ์แฝด ( Multiple Pregnancy ) หมายถึงการที่ในครรภ์ของคุณแม่มีทารกมากกว่าหนึ่งคน แบ่งออกเป็นหลายประเภท เช่น

• แฝดสอง (แฝดธรรมดาที่พบได้บ่อยที่สุด)

• แฝดสามหรือมากกว่า (พบได้น้อย แต่มีความเสี่ยงสูงมาก)

โดยแฝดยังแบ่งตามลักษณะการปฏิสนธิเป็น 2 แบบหลักๆ คือ :

1. แฝดแท้ (Monozygotic Twins) : เกิดจากไข่ใบเดียวที่ถูกผสมกับอสุจิแล้วแบ่งตัวเป็นสองเซลล์ ทารกจะมีเพศเหมือนกัน หน้าตาใกล้เคียงกันมาก

2. แฝดเทียม (Dizygotic Twins) : เกิดจากไข่สองใบที่ได้รับการผสมจากอสุจิสองตัวพร้อมกัน ทารกอาจมีเพศต่างกัน หน้าตาไม่เหมือนกัน เหมือนพี่น้องทั่วไป

ปัจจัยที่เพิ่มโอกาสตั้งครรภ์แฝด

แม้แฝดจะเกิดขึ้นโดยธรรมชาติ แต่ก็มีปัจจัยหลายอย่างที่เพิ่มโอกาส เช่น :

• กรรมพันธุ์: หากครอบครัวมีประวัติตั้งครรภ์แฝด มีโอกาสสูงขึ้น

• อายุของคุณแม่ : อายุ 30 ปีขึ้นไปมีโอกาสไข่ตกมากกว่าหนึ่งใบ

• การรักษาภาวะมีบุตรยาก : เช่น การทำเด็กหลอดแก้ว (IVF) หรือการกระตุ้นไข่ตก

• การตั้งครรภ์หลายครั้งก่อนหน้า

ตั้งครรภ์แฝด เสี่ยงกว่าปกติจริงหรือไม่

คำตอบคือ ใช่ การตั้งครรภ์แฝดถือเป็น “ ครรภ์ความเสี่ยงสูง ” ที่ต้องได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากแพทย์ ด้วยความพิเศษของการมีทารกมากกว่าหนึ่งคนในครรภ์ ทำให้ร่างกายของคุณแม่ต้องปรับตัวมากขึ้น และอาจมีภาวะแทรกซ้อนที่ต้องระวัง มากกว่าการตั้งครรภ์เดี่ยว ไม่ว่าจะเป็น

ภาวะเสี่ยงที่พบในคุณแม่ตั้งครรภ์แฝด

1. ครรภ์เป็นพิษ (Preeclampsia) – ความดันโลหิตสูงและมีโปรตีนในปัสสาวะ

2. เบาหวานขณะตั้งครรภ์ – ฮอร์โมนจากรกส่งผลต่อการควบคุมน้ำตาลในเลือด

3. ภาวะโลหิตจางจากการขาดธาตุเหล็ก – ร่างกายคุณแม่ตั้งครรภ์แฝดต้องใช้ธาตุเหล็กมากกว่าปกติ

4. ภาวะน้ำคร่ำมากหรือน้อยเกินไป

5. อาการแพ้ท้องรุนแรง – เนื่องจากฮอร์โมน hCG สูง

6. ภาวะตกเลือดหลังคลอด – เนื่องจากมดลูกขยายมากจากทารกหลายคน

7. เสี่ยงคลอดก่อนกำหนด

   
   

ภาวะเสี่ยงที่อาจเกิดกับทารกในครรภ์

1. น้ำหนักตัวน้อยกว่ามาตรฐาน – เนื่องจากพื้นที่ในมดลูกจำกัด

2. การเจริญเติบโตในครรภ์ไม่เท่ากัน

3. ภาวะ TTTS (Twin-to-Twin Transfusion Syndrome) หรือภาวะแฝดแฝดแย่งรกหรือถุงน้ำคร่ำ สำหรับแฝดที่ใช้รกเดียวกัน

4. ภาวะคลอดก่อนกำหนด (ก่อน 37 สัปดาห์) ซึ่งส่งผลต่อพัฒนาการหลังคลอด พบได้ถึง 60% ในการตั้งครรภ์แฝด

5. อาจจำเป็นต้องผ่าคลอดมากกว่าการคลอดธรรมชาติ

วิธีดูแลตัวเองเมื่อตั้งครรภ์แฝด

แม้ว่าการตั้งครรภ์แฝดจะมีความเสี่ยงสูง แต่คุณแม่สามารถผ่านการตั้งครรภ์แฝดได้อย่างปลอดภัย หากมีการดูแลที่เหมาะสม ดังนี้ :

• ฝากครรภ์ให้เร็วและสม่ำเสมอ : เพื่อให้แพทย์ตรวจติดตามการเจริญเติบโตของทารกอย่างใกล้ชิด

• รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ : เน้นโปรตีน ธาตุเหล็ก แคลเซียม และโฟเลต รวมถึงดื่มน้ำให้เพียงพอ

• พักผ่อนให้มากขึ้น : หลีกเลี่ยงการยืนนานหรือเดินนานเกินไป หากมีแนวโน้มคลอดก่อนกำหนด แพทย์อาจแนะนำให้นอนพัก

• สังเกตอาการผิดปกติ : เช่น ปวดท้องผิดปกติ มีเลือดออก มีน้ำใสไหลออกจากช่องคลอด หรือทารกดิ้นน้อยลง ควรรีบพบแพทย์ทันที

• เตรียมพร้อมเรื่องการคลอด : การตั้งครรภ์แฝดมีโอกาสสูงที่จะต้องผ่าคลอด และอาจคลอดก่อนกำหนด ควรปรึกษาแพทย์ล่วงหน้า

“  การตั้งครรภ์แฝด ” เป็นเรื่องที่ต้องใส่ใจมากกว่าปกติ แต่ด้วยความก้าวหน้าทางการแพทย์ในปัจจุบัน ทำให้คุณแม่สามารถผ่านการตั้งครรภ์แฝดได้อย่างปลอดภัย ขอเพียงได้รับการดูแลที่เหมาะสม มีการติดตามอาการอย่างสม่ำเสมอ และปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์อย่างเคร่งครัด